U kresu drogi

Profesor Jan Turwid jest zdolnym naukowcem. Od lat pracuje nad lekiem mającym zwalczać zapalenie opon mózgowych. Przygotowuje się do międzynarodowego kongresu bakteriologicznego, na którym ma przedstawić wyniki swoich badań, więc od pewnego czasu prawie nie opuszcza pracowni. Jego młoda żona, Gabriela, jest pełna szacunku dla jego pracy, której mąż oddaje się bez reszty, jednak czuje się samotna. Pewnego dnia w domu Turwidów zjawia się po wieloletniej nieobecności Wiktor Łański, dawny uczeń Jana. Profesor korzysta z jego wizyty i prosi go, aby przez pewien czas zajął się jego rodziną i majątkiem, dzięki czemu będzie mógł przygotować się do kongresu.
Wiktor cieszy się wielką sympatią domowników i wszystkich wokół. Profesor pamięta, że Wiktor jeszcze w czasach studenckich podkochiwał się w Gabrieli i wkrótce zaczyna podejrzewać, że jego żona ma z nim romans.
Podczas kongresu Jan przedstawia swą surowicę. Ma ona leczyć zapalenie opon mózgowych poprzez wprowadzenie organizmu w stan graniczący ze śmiercią kliniczną, podobny do snu zimowego u zwierząt. Jego metoda zostaje ostro skrytykowana. Jeden z profesorów rzuca Janowi wyzwanie – ma wypróbować tę metodę na sobie.
Jan załamuje się: jego wieloletnie starania poszły na marne, a dodatkowo praca pochłonęła go tak bardzo, że zaniedbał rodzinę. Pragnie dobra Gabrieli, postanawia więc się usunąć, aby umożliwić jej szczęśliwszy związek z Wiktorem i wstrzykuje sobie surowicę, pozorując własną śmierć.
Wszyscy są przybici jego nagłym odejściem. Opinia publiczna jest przekonana, że profesor sprowokowany przez krytykę na kongresie postanowił wypróbować na sobie swoją metodę leczenia i padł jej ofiarą. Trumna z ciałem profesora zostaje złożona w rodzinnym grobowcu. Wkrótce po pogrzebie profesor wybudza się ze snu i ucieka. Pragnie jednak zabrać swoje notatki, by w przyszłości móc kontynuować badania. Z pomocą przychodzi mu stary służący Feliks. Naukowiec wyjaśnia mu całą sytuację i prosi o dyskrecję. Jan zabiera notatki i odchodzi.
Mija dziesięć lat. Jan zmienił tożsamość i pod przybranym nazwiskiem Kozłowski pracuje jako pomocnik aptekarza w małym miasteczku. Przez wszystkie lata Feliks na bieżąco zawiadamiał go w listach o wszystkim, co dotyczyło jego żony i córki Weroniki. Niestety Feliks zmarł i profesor stracił jedyną szansę na kontakt z rodziną.
Pracodawca Jana mówi mu o swoim bracie, Jerzym, który pracuje w klinice w Warszawie i zmaga się z epidemią zapalenia opon mózgowych. Jan prosi, by skontaktował go z bratem.
Jerzy przyjmuje Jana do pracy w klinice. Jan proponuje mu wypróbowanie swej dawnej metody leczenia. Jerzy jest sceptyczny: słyszał, że ta metoda zabiła jej autora, profesora Turwida. Okazuje się, że Jerzy zna wdowę po profesorze i jego córkę. Weronika razem z matką właśnie po wielu latach wróciły do kraju.
Gabriela spotyka się z Wiktorem, z którym nie widziała się przez ostatnie dziesięć lat. Wiktor wciąż ją kocha, jednak ona nadal nie może zapomnieć o śmierci męża i bez reszty poświęca się Weronice.
Weronika i Jerzy są zakochani, jednak Gabriela, pamiętając o przeszłości, nie chce, by jej córka wychodziła za mąż za naukowca. Zdesperowany Jerzy postanawia mimo wszystko wypróbować metodę profesora Turwida. Odnosi sukces. Wdzięczny Janowi za pomoc przedstawia go narzeczonej. Weronika jest uderzona podobieństwem nieznajomego do jej ojca.
Niedługo potem Gabriela spostrzega na ulicy starszego człowieka o twarzy jej dawno zmarłego męża. Wiktor łączy te fakty. Przez te wszystkie lata miał przeczucie, że profesor jednak żyje.
Udaje się do kliniki, by porozmawiać z panem Kozłowskim. Rozpoznaje w nim profesora Turwida. Wyjaśnia mu, że jego podejrzenia były niesłuszne, że Gabriela zawsze go kochała i kocha go nadal. Jan uważa jednak, że jest już za późno na powrót do rodziny. Postanawia uciec przed światem i skryć się w klasztorze.
Jakiś czas później Wiktor dostaje od niego telegram. Profesor jest ciężko chory. Wiktor wyjawia Gabrieli sekret Jana i razem jadą do klasztoru. Na łożu śmierci Jan powierza żonę i córkę opiece Wiktora, a Gabrielę prosi o przebaczenie. (MP)